Nền giáo dục Việt Nam đã có nhiều bước tiến vượt bậc trong thời gian gần đây. Việc giảng dạy tập trung chủ yếu vào việc hỗ trợ học sinh phát huy tối đa năng lực của bản thân. Vậy thế nào là dạy học theo định hướng phát triển năng lực? Những phương pháp học nào là hiệu quả nhất? Hãy cùng VAS tìm hiểu về những vấn đề này qua bài viết dưới đây.
Thế nào là dạy học theo định hướng phát triển năng lực?
Một trong những điều quan trọng nhất của nền giáo dục hiện nay là làm thế nào để định định hướng phát triển năng lực cho trẻ. Thay vì chỉ truyền đạt kiến thức theo hướng một chiều, định hướng phát triển sẽ nâng cao sự tương tác giữa giáo viên và trẻ. Từ đó, khuyến khích học sinh học tập và vận dụng các kỹ năng vào cuộc sống thực tế.
Vai trò của các giáo viên ngày một nâng cao hơn bởi các thầy cô không còn đơn thuần là người truyền đạt kiến thức đến học sinh mà còn là người hướng dẫn, đồng hành cùng trẻ trong quá trình khám phá, chuẩn bị hành trang trên con đường chạm đến ước mơ.
Trẻ được phát huy năng lực toàn diện khi theo học tại VAS
Một trong những phương pháp phổ biến nhất để phát huy năng lực của trẻ một cách tối đa đó là học hỏi dựa trên việc giải quyết các vấn đề thực tế (problem-based learning). Nghĩa là, học sinh sẽ áp dụng các kiến thức và và kỹ năng đã được học để giải quyết các vấn đề được đặt ra. Phương pháp này sẽ thúc đẩy trẻ tự tìm kiếm kiến thức từ nhiều nguồn thông tin khác nhau và phát triển tư duy phản biện.
Ngoài ra, phát triển dựa trên việc nghiên cứu các dự án (project-based learning) cũng là một phương pháp rất phổ biến ngày nay. Học sinh sẽ được yêu cầu làm việc cá nhân, hoặc theo nhóm tùy theo dự án. Các em cần phải tự nghiên cứu, sáng tạo và xây dựng bài thuyết trình về kết quả hoạt động của nhóm. Đây là cách hiệu quả nhất giúp học sinh vừa phát triển kỹ năng tư duy độc lập vừa rèn luyện kỹ năng hoạt động nhóm. Từ đó, nâng cao khả năng phối hợp giữa các thành viên với nhau để hoàn thành mục đích chung.
Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp này
Cụ thể những ưu, nhược điểm của phương pháp này như sau:
Ưu điểm
- Áp dụng với tất cả học sinh ở mọi cấp học (bậc mầm non tại VAS cũng đã được áp dụng phương pháp dạy học tiên tiến này)
- Đảm bảo sự công bằng giữa các học sinh
- Khuyến khích sự tương tác giữa học sinh và giáo viên
- Tạo thêm nhiều trải nghiệm phong phú cho trẻ
- Phát huy năng khiếu của học sinh ở nhiều lĩnh vực
- Nâng cao khả năng sáng tạo bên trong trẻ
Nhược điểm
- Tạo ra nhiều thử thách đối với các giáo viên đã quen với cách dạy học cũ
- Là một phương pháp mới khiến các giáo viên gặp nhiều khó khăn trong lúc giảng dạy khiến bài học không hấp dẫn
- Điều kiện cơ sở vật chất ở nhiều trường còn hạn chế
- Lồng ghép quá nhiều nội dung cùng một lúc đòi hỏi các cơ sở giáo dục phải phân chia giờ học sao cho hợp lý
Dạy học theo định hướng phát triển năng lực là mục tiêu hàng đầu của nền giáo dục
Dạy học theo định hướng phát triển năng lực mang lại rất nhiều lợi ích cho trẻ, đặc biệt là khi trẻ được tiếp cận với phương pháp này từ sớm (bậc mầm non). Nhưng để áp dụng phương pháp này vào chương trình học lại là một điều không dễ dàng vì hiện nay ở Việt Nam có không nhiều cơ sở giáo dục đáp ứng đủ tiêu chuẩn dạy học này. Tuy nhiên, với hệ thống trường quốc tế VAS thì điều đó là hoàn toàn có thể. Đây là một trong những cơ sở giáo dục mà phụ huynh nên cân nhắc cho trẻ theo học để phát huy tối đa tiềm năng của các bé.
Các phương pháp dạy học phát triển năng lực hiệu quả nhất
Hiện nay, có rất nhiều phương pháp để các thầy cô có thể áp dụng nhằm mang lại hiệu quả trong quá trình giảng dạy. Dưới đây là một số phương pháp hiệu quả nhất mà VAS đã tóm tắt được sau khoảng thời gian giảng dạy và đào tạo:
Tổ chức các hoạt động đan xen với học tập
Giáo viên có thể áp dụng các hoạt động thú vị như: khởi động đầu giờ, làm việc nhóm, chơi trò chơi,… để học sinh có cơ hội tự khám phá và ghi nhớ kiến thức một cách tốt hơn. Môi trường học tập năng động sẽ là điều kiện thuận lợi cho quá trình phát huy năng lực toàn diện của trẻ.
Hoạt động ngoại khóa của học sinh tại VAS
Tăng sự tương tác giữa các buổi học
Điều này đóng một vai trò rất lớn vào việc tăng sự tự tin của trẻ trong việc khai thác những vấn đề cá nhân. Đồng thời, giúp giáo viên hiểu rõ khả năng và hạn chế của từng học sinh để dễ dàng đồng hành cùng các em trong suốt quá trình học tập.
Hình thành thói quen tự học cho trẻ
Việc xây dựng cho trẻ thói quen tự học sẽ giúp các em nhận thức được mục tiêu của bài học. Khi các em biết rằng, kiến thức là để áp dụng vào cuộc sống thực tế và không chỉ vì thành tích hay điểm số. Điều đó sẽ khiến trẻ nâng cao tính chủ động sáng tạo và khả năng tìm kiếm tài liệu.
Dạy học kết hợp kiến thức thực tiễn
Để học sinh cảm nhận được ý nghĩa thiết thực của kiến thức là rất quan trọng. Học sinh sẽ được khai thác tối đa khả năng sáng tạo để phục vụ cho việc nâng cao kinh nghiệm sống cá nhân của mình. Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý thuyết và thực tế sẽ gợi mở cho học sinh niềm say mê với học tập và muốn tìm hiểu kiến thức sâu rộng hơn.
Lời kết
Với vị thế là một trong những trường quốc tế hàng đầu tại Việt Nam. Trường quốc tế Việt Úc (VAS) đang không ngừng cố gắng phát triển dạy học theo định hướng phát triển năng lực để trang bị cho các em những hành trang vững chắc. Bằng những cách thức độc đáo, chúng tôi đã khắc phục hoàn toàn những thách thức của phương pháp dạy học tiên tiến bậc nhất này và trở thành một trong những cơ sở giáo dục đáng theo học nhất tại Việt Nam hiện nay.